Zdrowa żywność to zdrowe społeczeństwo
Ponad setka gości wzięła udział w konferencji „Żywność przyszłości – przyszłość żywienia“, którą zorganizowaliśmy w ramach projektu „Angażuj swoje pokolenie i szanuj jedzenie”.
Konferencję podzieliliśmy na bloki tematyczne. Pierwszy z nich zajęła debata „O żywności inaczej”, w której wzięli udział naukowcy, ale także praktycy zajmujący się na co dzień produkcją żywności. Drugim w drugim bloku podsumowaliśmy projekt „Angażuj swoje pokolenie i szanuj jedzenie”, który realizowaliśmy z bankami żywności w Elblągu i Piszu. W finale konferencji przewidzieliśmy trzy warsztaty „Zdrowa przyszłość – żywienie dzieci” (prowadzenie dr inż. Ewa Niedźwiedzka, Wydział Nauki o Żywności, UWM w Olsztynie), „Z czym to się je?” (Marcin Fedoruk, Federacja Polskich Banków Żywności) oraz „Świadomie kupuję” (Joanna Michalak i Michalina Jakubowska, Bank Żywności w Olsztynie).
Nie stać nas na niezdrową żywność
Konferencję otworzył Marek Borowski, prezes Banku Żywności w Olsztynie, który mówił m.in. o tym, że kwestie dotyczące żywienia i żywności będą w obecnej sytuacji wybrzmiewać coraz głośniej, bo stajemy przed dużymi wyzwaniami. — W ostatnich stu latach przybyło około 6 mld ludzi, czyli jest nas cztery razy więcej niż w 1923 roku — mówił Marek Borowski. — Co te dane nam mówią? To, że stajemy przed problemem wyżywienia ogromnej populacji.
Prezes wspominał także o regulacjach prawnych w obszarze żywienia, które utrudniają odnajdywanie się w nowych realiach. Rocznie ma dochodzić do ponad tysiąca większych lub mniejszych zmian w prawie, z którymi muszą zapoznać się producenci, dystrybutorzy czy przetwarzający żywność. W podsumowaniu Marek Borowski stwierdził: — Wszyscy mamy świadomość, że nie stać nas na niezdrowe żywienie. Powinniśmy przywiązywać wagę do zdrowej żywności, bo w rezultacie będziemy mieć zdrowe społeczeństwo, funkcjonujące w zdrowej rzeczywistości.
Po Marku Borowskim wystąpił dr Piotr Wasyluk, specjalista i praktyk w zakresie projektowania usług oraz projektowania z wykorzystaniem trendów, właściciel firmy Wasyluk Projektowanie Kreatywne, który wygłosił wykład „Żywność wolna od poczucia winy. O trendach w obszarze świadomej konsumpcji żywności”. Doktor zwracał m.in. uwagę, cytując Carolyn Steel, na to, że współcześnie człowiek zapomina o tym, czym naprawdę jest żywność i jaka jest jej pierwotna cecha: – Żywność to nie tylko produkt, ale środek realizujący podstawowe potrzeby człowieka w zakresie zdrowia i życia. O tym powinniśmy pamiętać, kiedy dyskutujemy o żywności i świadomej konsumpcji, o której, niestety, nie jesteśmy uczeni w szkołach.
Mamy problem z wielkością spożycia
W debacie „O żywności inaczej” wzięli udział prof. dr hab. inż. Katarzyna M. Majewska i dr inż. Joanna Ciborska (Wydział Nauki o Żywności, UWM w Olsztynie), dr hab. Michał Krzyżaniak, prof. UWM (Wydział Rolnictwa i Leśnictwa, UWM W Olsztynie, współzałożyciel firmy OVAD sp. z o.o., zajmującej się chowem i przetwarzaniem owadów na cele paszowe i żywnościowe), dr hab. Daniel Żarski (IRZiBŻ PAN w Olsztynie) oraz dr Piotr Wasyluk. Oto kilka wybranych głosów z debaty:
Joanna Ciborska: — Problemem naszym jest to, że mamy nadkonsumpcję przetworów mięsnych. I ograniczenie spożycia mięsa nie ma na celu, czego się niektórzy obawiają, całkowitego wyłączenia produkcji zwierzęcej, pozostawiając to do decyzji każdego z nas. Niemniej jednak udział produktów mięsnych w naszej diecie jest na tyle wysoki, że dzisiaj powinniśmy mówić o ich ograniczeniu w diecie na rzecz produktów roślinnych. […] Generalnie mamy problem z wielkością spożycia. Nigdy nie mieliśmy tak łatwego dostępu do znakomitej żywności. Nie zastanawiamy się, czemu ma służyć żywność, nikt z nas nie analizuje poczucia sytości, apetytu. Jemy szybko, bez analizy, czy jesteśmy głodni, czy nie. Musimy przyjrzeć się wielkości spożycia.
Michał Krzyżaniak: — Owady już jemy. Spożywa je połowa Azji, Afryki, Ameryki Południowej, to dla Europejczyków jest nowość. Na świecie jest około 2000 jadalnych gatunków owadów. Straszy się nas, że będziemy zmuszeni jeść owady, ale to nie będzie tak, że nie będziemy mieli wyboru. Jeśli mięsa zabraknie lub będzie ono drogie, to alternatywą mogą być owady, jako źródło białka zwierzęcego. Na świecie będzie nas coraz więcej, szacuje się, że do 2050 roku zapotrzebowanie na żywność wzrośnie o 30-60% i trzeba gdzieś te jedzenie znaleźć, 70% gruntownych ornych jest przeznaczone na paszę dla zwierząt. I dlatego będziemy musieli zmniejszać tradycyjną produkcję zwierzęcą, szczególnie tę, która wykorzystuje dużo pasz.
Daniel Żarski: — Ryby i akwakultura często są pomijane w dyskusji żywnościowej, a mają bardzo duży potencjał, np. w kwestii promocji, bo nasz region stoi rybami. Pamiętajmy też, że akwakultura to nie tylko ryby, ale także skorupiaki, kraby, rośliny. Mając to na uwadze, uważam, że żywność przyszłości powinna uwzględniać możliwie najlepsze wykorzystanie zasobów. Dodatkowo akwakultura jest jednym z najbardziej proekologicznych systemów produkcji żywności.
To tylko część głosów, które wybrzmiały w debacie. Dziękujemy zarówno jej uczestnikom, jak i gościom, którzy nas tak licznie odwiedzili. Obiecujemy, że już wkrótce spotkamy się ponownie!
Projekt finansowany przez Islandię, Lichtenstein i Norwegię z funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny.
